Tiele: “Ik heb nu zelfacceptatie en geluk gevonden.”
Tiele, 34 jaar, werkt als meester in het basisonderwijs. Als biseksueel en transgender waren zijn zoektocht en reis naar wie hij vandaag de dag is, niet altijd even eenvoudig. Toch groeide Tiele uit van zoekende tiener naar gelukkige man en vooral: iemand die zichzelf gevonden heeft en met een liefdevolle blik naar de wereld kijkt.
Even kort, wie ben je?
Hoe heet je? Hoe oud ben je? En waar woon je?
Mijn naam is Tiele van Diepen. Ik ben 34 jaar oud en woon in Heiloo.
Waar word je blij van?
Ik word blij als mijn ideeën en plannen lukken. Ik werk als meester in het basisonderwijs, waar ik veel ideeën kwijt kan. Verder word ik blij van winkelen in een kringloopwinkel, kijken naar het leven in mijn aquarium, viool spelen in mijn orkest (‘’Yes, die moeilijke passage is gelukt! En oh, wat klinkt het mooi, muziek maken met elkaar!’’), van de hond van mijn moeder die altijd knuffels en lekkers krijgt en verder verdiende vrije tijd, als ik na werk op de bank plof en Netflix aanzet.
Wat wens je de wereld toe?
Ik wens de wereld begrip en empathie voor elkaar toe. Die knorrige kassamedewerker heeft vast lang geen pauze gehad. Mijn huisgenoot die de badkamer weer eens kletsnat achterlaat, heeft vast intens genoten van de warme straal. Als je zo verhaaltjes bedenkt bij mensen om je heen, word je ook minder snel chagrijnig. Je weet nooit wat de ander doormaakt. Bovendien is knorrigheid besmettelijk en zo houdt je het een beetje tegen.
Wat vind je al goed gaan als het gaat om de acceptatie van mensen die zichzelf zien als lhbtiq+ persoon?
Wat goed gaat in de acceptatie van ‘regenboogmensen’ is de stijgende representatie in de media. We hebben lang alleen witte heteropersonen gezien in series en films. Daar is verandering in gekomen. Ik zie op internet veel comments als “is dit nou nodig” en “ik herken me hier niet in”, maar zichtbaarheid blijft belangrijk. Ik heb daar in mijn jeugd veel behoefte aan gehad.
En wat kan nog beter, vind jij?
Wat beter kan is zichtbaarheid in reclames. Ik zie nog niet veel anders dan het witte heterogezin. Waar zijn de Douwe Egberts koffiedrinkende lesbische stellen? Of zwarte kinderen die hagelslag op hun brood doen?
En Tiele, wat is jouw verhaal?
Over welke letter(s) op de lhbtqi+ regenboog gaat jouw verhaal?
Ik heb twee letters van de regenboogcommunity: de B van biseksueel en de T van transgender.
‘’Ik had in mijn jongere jaren wel de wens om een jongen te zijn, maar dat leek onmogelijk. Ik heb die wens daarom diep in mezelf begraven en probeerde door te gaan met mijn leven.’’
Met beide letters heb ik een struggle gehad, maar de T was toch wel de grootste worsteling en had de grootste impact op mijn leven.
Kun je kort vertellen wat die letter voor jou betekent?
Mijn verhaal hier op Ergens op de Regenboog gaat over de letter T. Voor mij betekent die letter ‘vrijheid’. Ik zat gevangen in mijn lichaam, zonder te weten waardoor. Toen ik erachter kwam wat er met mij aan de hand was, voelde ik me vrij. Vrij om mijzelf opnieuw uit te vinden, vrij om mijn ware zelf te uiten.
Wat vond of vind jij nog steeds lastig aan het stuk van identiteit?
In mijn jeugd en tienerjaren had ik geen voorbeeld van een transgender. Ik zag het niet in de media en kreeg het niet in voorlichting op school. Ik voelde me wel ongelukkig, maar wist niet waardoor dat kwam.
Ik had in mijn jongere jaren wel de wens om een jongen te zijn, maar dat leek onmogelijk. Ik heb die wens daarom diep in mezelf begraven en probeerde door te gaan met mijn leven. Ik werd depressief en kreeg beangstigende suïcidale gedachten. Ik zag mezelf gewoon niet als volwassen vrouw door het leven gaan.
Die worsteling en het ongelukkig zijn was het lastigste stuk van deze identiteit.
Wat of wie heeft jou daarbij geholpen, of helpt daarbij nog steeds?
Ik schreef een brief met mijn diepste gevoelens aan mijn moeder. Zij bracht me naar de huisarts, die ook geen raad wist met mij en me doorverwees naar de GGZ. Ik had één gesprek met een mevrouw daar. Zij wist me vrijwel meteen te vertellen dat ik genderdysforie had en verwees me onmiddellijk door naar de Genderpoli op het VU in Amsterdam.
“Het was beangstigend om het mijn familie te vertellen, maar als ze echt van je houden, accepteren ze je zoals je bent.”
Die mevrouw heeft mijn leven gered. Mijn leven veranderd. Door haar kwam ik, via de genderpoli, in contact met andere transjongeren. En door hen leerde ik over binders, waardoor ik me stukken gemakkelijker voelde in mijn lijf en mijn kleding. Ik zou zo graag weten hoe ze heet, zodat ik haar kan bedanken.
Wat is voor jou een bepalend moment geweest in jouw zoektocht naar jezelf?
Het gesprek met de mevrouw van de GGZ. Dat was de springplank naar mijn verdere leven, naar wie ik echt ben.
Wat vind je juist een voordeel of een mooi iets aan dat stuk van jouw identiteit?
Bij nieuwe kennismakingen moet ik steeds opnieuw uit de kast komen. Ik doe dat niet altijd. Alleen als ik weet dat ik een persoonlijke band met diegene ga opbouwen. Een goede collega bijvoorbeeld. Maar de muzikanten uit mijn orkest weten het niet. We maken samen muziek en meer niet.
Als ik aan iemand vertel dat ik transgender ben, laat ik iets heel persoonlijks zien. Tot nu toe waren de reacties altijd positief en vertelden ze ook hun ervaringen met de regenboogcommunity. Doordat je iemand zoiets persoonlijks toevertrouwt, wordt de band meteen dieper. Het is moeilijk uit te drukken wat er dan gebeurt. Maar mooi is het wel.
Ik heb mijn mid-life crisis al heel vroeg in mijn leven gehad. Ik heb nu zelfacceptatie en geluk gevonden, door uit te kunnen vinden wie ik ben. Niet iedereen heeft dat geluk
Wat zou je mensen die zich in jou herkennen willen meegeven?
Ga de zoektocht naar jezelf aan. Denk niet dat het te moeilijk is, ga het niet uit de weg. Experimenteer met gender-affirming kleding en prosthetics. Untag is bijvoorbeeld een Nederlands bedrijf dat zich daarin heeft gespecialiseerd en ook een persoonlijk verhaal achter hun producten heeft.
Probeer het uit en ga na hoe je je erbij voelt. Het kan zo bevrijdend zijn. Het was beangstigend om het mijn familie te vertellen, maar als ze echt van je houden, accepteren ze je zoals je bent. Je leert om voor jezelf op te komen en te vechten voor wie je bent: jezelf.
En hoe zit het dan precies met…
Waaraan merkte je dat je je niet thuis voelde in je lichaam?
Dit is de moeilijkste vraag voor mij. Het herinnert me aan een donkere, moeilijke tijd. Elke puber heeft het moeilijk met zijn/haar ontwikkelende lichaam, maar ik haatte alles wat zich ontwikkelde. Mijn borsten, mijn heupen, mijn menstruatie. Nog het meest mijn borsten. Ik experimenteerde met jongenskleding, maar ze bleven zichtbaar.
“Maar als iemand mij dan weer aansprak met ‘mevrouw’, voelde ik me compleet voor gek staan. Alsof ik de enige was die verkleed op een feest aankwam.”
Waaraan ik het het eerst voelde, was dat ik het niet leuk vond als onbekenden zagen dat ik een meisje was. Ik deed zo mijn best om me als jongen voor te doen, maar mensen zagen het meteen.
Ik voelde soms gendereuphoria, met mijn wilde haarbos en een nieuwe grote leren jas. Maar als iemand mij dan weer aansprak met ‘mevrouw’, voelde ik me compleet voor gek staan. Alsof ik de enige was die verkleed op een feest aankwam. Iedereen was normaal, en ik was apart. Dan stond ik weer voor gek in mijn grote leren jas, terwijl die daarvoor zo fijn en warm had aangevoeld. Er was door mijn ‘vermomming’ heen geprikt.
Heb je in je tienerjaren mensen om je heen gehad die er voor je waren?
Ik had vrienden, goede lieve docenten en fijne (stief)ouders. Maar voor dit vraagstuk van mezelf kon ik geen hulp vragen, omdat ik er de woorden niet voor had. Dat voelde erg eenzaam.
Heb je nu mensen om je heen die het transgender-stuk in jouw verhaal begrijpen?
Totaal. Twee van mijn vrienden zijn later bij mij uit de kast gekomen als non-binair en trans. Ik kende ze al veel eerder, voordat ze dit deel van hun identiteit aan mij toevertrouwden. Een pleegbroer van mij is laatst ook uit de kast gekomen als transman. Zij begrijpen mij het meest.
Verder accepteert iedereen van mijn vrienden en familie mij zoals ik ben.
Wat zou je nu zeggen tegen de zoekende tiener die je ooit was?
Je bent niet vreemd, maar juist heel normaal. Je bent zoals miljoenen andere mensen. Je vindt jezelf, en daarmee je vrijheid en je geluk.
Hoe is de relatie met je vader nu?
De relatie met mijn vader is heel goed. Ik kan compleet mezelf zijn bij hem. Hij valt alleen stil als ik het heb over vriendjes. Maar dat betekent niet dat ik dat deel van mezelf voor hem verborgen hou. Hij kan niet begrijpen dat je als mens op mannen én vrouwen kan vallen. Maar dat betekent niet dat we niet bestaan.
